Nowe przepisy, obowiązujące od 2017 roku w branży budowlanej, rodzą wiele problemów praktycznych. Brak definicji podwykonawcy w ustawie o podatku od towarów i usług powoduje, że podatnicy często nie wiedzą, w jaki sposób powinni opodatkować świadczone usługi budowlane: na zasadzie odwrotnego obciążenia czy na zasadach dotychczasowych (doliczając podatek VAT). Wątpliwości budzi bowiem najczęściej kto jest podwykonawcą, a kto nim nie jest.

Ministerstwo Finansów odpowiedziało na interpelację nr 9331 w sprawie odwróconego opodatkowania usług budowlanych. Wyjaśnia w niej, iż należy posługiwać się powszechną definicją słownikową. Niestety nie rozjaśniło to większości problemów praktycznych.

Być może stanowisko w powyższej sprawie będzie bardziej doprecyzowane w planowanej broszurze informacyjnej dotyczącej zmian w podatku VAT, które nastąpiły 1 stycznia 2017 r.

Najistotniejsza część odpowiedzi z Ministerstwa Finansów poniżej:

W kwestii zapewnienia jednolitości interpretacji, należy wyjaśnić, że Departament Podatku od Towarów i Usług w Ministerstwie Finansów jest w stałym kontakcie z Krajową Informacją Podatkową, do której podatnicy zwracają się bezpośrednio z pytaniami oraz wnioskami o wydanie interpretacji indywidualnej i wszelkie problemy w zakresie interpretacji podwykonawstwa usług budowlanych są rozstrzygane na bieżąco. Ponadto, wszelkie kwestie m.in. w tym zakresie mogą być poruszone przez przedstawicieli KIP na regularnych, cokwartalnych spotkaniach konsultacyjnych, które odbywają się w Ministerstwie Finansów.

Natomiast w kwestii określenia, czy dana usługa jest świadczona przez podwykonawcę i czy powinna zostać opodatkowana przez podatnika zgodnie z odwróconym obciążeniem należy mieć na uwadze, że do rozliczenia podatku od takiej transakcji przy zastosowaniu mechanizmu odwróconego obciążenia obowiązane są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi wymienione w załączniku nr 14 (poz. 2-48) do ustawy, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

• usługodawcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, u którego sprzedaż nie jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 (czyli zarejestrowany jako podatnik VAT czynny),
• usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, zarejestrowany jako podatnik VAT czynny,
• usługodawca świadczy usługi jako podwykonawca.

Jeżeli usługa budowlana jest świadczona bezpośrednio na rzecz zleceniodawcy, np. generalny wykonawca inwestycji świadczy usługi na rzecz inwestora, wówczas takie usługi są świadczone na zasadach ogólnych i mechanizm odwróconego obciążenia nie ma w tym przypadku zastosowania. Natomiast przy dalszych „podzleceniach” usług przez generalnego wykonawcę należy przyjąć podejście, zgodnie z którym każdy podatnik świadczący usługi budowlane na rzecz głównego wykonawcy w ramach prowadzonej inwestycji, jest już podwykonawcą i usługi te powinny być opodatkowane zgodnie z mechanizmem odwróconego obciążenia. Każde zlecenie usług budowlanych kolejnym podatnikom w takim szeregu zleceń będzie również uznane za podwykonawstwo w stosunku do usługi głównej, świadczonej przez generalnego wykonawcę na rzecz inwestora.